(က) ကမ္ဘာြကီး မပျက်ခင်မှာေကာ ေသြပီးတဲ့လူဟာ ဘယ်ကိုေရာက်သလဲသို့ ဘာြဖစ်ေနသလဲ သို့ တရားစီရင်ေန့ကို ေစာင့်ေနသလား-
ကုရ်အံ အရ- ကမ္ဘာြကီးပျက်တာနဲ့ လူေတွကို တရားစီရင်တာနဲ့ ဘယ်လိုမှ မပတ်သက်ပါ။ ကမ္ဘာြကီး ပျက်ရမယ့်အေြကာင်းကို islammyanmar.com အပတ်စဉ် ဗဟုသုတကဏ္ဍမှာ ဆရာဦးေဌးလွင်ဦး တင်ြပတဲ့ ကျွန်ုပ်သိေသာ ကမ္ဘာ့နိဂံုး ဆိုတဲ့ ေခါင်းစဉ်ကို ဖတ်ြကည့်ပါ။
တရားစီရင်မယ့်ေန့ ဆိုတာထက်၊ တရားစီရင်မယ့် ကာလ လို့ ေြပာရင် စကားလံုး ပိုတိကျပါတယ်။ အဲ့ဒီကာလက- စက္ကန့်တိုင်းမှာ ကျေရာက်ေနပါတယ်။ မိမိကျင့်ေဆာင်ြခင်းရဲ့ စက္ကန့်တိုင်းအတွက် အကျိုးဆက်ေတွပါ။ အဲဒီအဆံုးအြဖတ်က ဘုရားနဲ့မဆိုင်ပါဘူး။ မိမိနဲ့သာ ဆိုင်ပါတယ်။ ကျွန်ေတာ် ဥပမာေပးြပီးသားအတိုင်း- မီးဆိုတာကိုပူတဲ့ ဓါတ်သဘာဝြပဌာန်းထားပါတယ်။ အပူကူးတတ်တဲ့ သဘာဝကိုလည်း ြပဌာန်းထားပါတယ်။ မီးကိုကိုင်လို့ပူတာ- ေရှာင်လို့ အပူက ကင်းတာဟာ ကာယကံရှင်ရဲ့ လုပ်ေဆာင်ချက်မှာ ြဖစ်လာတဲ့ အကျိုးသက်ေရာက်မှုသာ ြဖစ်ပါတယ်။ မီးကို ကိုင်လို့ ပူေလာင်ြခင်းကို ခံးစားရတဲ့ အချိန်ဟာ- အဲ့ဒီ ကိစ္စတစ်ခုအတွက် တရားစီရင်ချက် ချမှတ်ြခင်း ခံရတာ ြဖစ်ပါတယ်။
(ခ) ေကာင်းတာ ၁၀ ခုလုပ်မယ်။ ဆိုးတာ ၁၂ ခု လုပ်မယ်ဆိုရင-် အနှုတ်ဘက်ကို ၂ ကျန်တယ်။ ေကာင်းတာ ၁ ခုမှ မလုပဘ်ူး၊ ဆိုးတာပဲ ၁၂ ခုလုပ်မယ်ဆိုရင်အနှုတ်ချည်း ၁၂ ကျန်မယ်။ ေကာင်းတာ ၁၂ ခုလုပ်ြပီး ဆိုးတာ ၁၀ ခုလုပ်ရင် အေကာင်းဘက်ကို ၂ ကျန်မယ်။
ဒီရလဒ်ေတွက ေသြပီးတဲ့အချိန်မှာ ကျန်မယ့် ရလဒ်ဆိုပါေတာ.့ ေကာင်းတာ ၂ ခု ကျန်တဲ့သူ ဆိုးတာပဲ ၁၂ ခုကျန်တဲ့သူနဲ့ ဆိုးတာ ၂ ခုကျန်တဲ့သူေတွကို ဘယ်လိုစီရင်လဲသို့ ဘယ်သူက သုခဘံု ေရာက်ြပီး ဘယ်သူကေသာကဘံုေရာက်သလဲ။
ဘံုဌာနေတွရဲ့ တည်ရာကို ကျွန်ေတာ် ေဆွးေနွးြပီးသား ြဖစ်ပါတယ်။ မီးကို ၂ စက္ကန့်ကိုင်တဲ့ လူနဲ့ ၁၂ စက္ကန့်ကိုင်တဲ့ လူလိုပါပဲ။ အပူဒဏ်ဟာ သူ့ခံစားမှုေပါ်မှာသာ အြပင်း အေပျာ့ ကွဲြပားသွားတာပါ။ လက်နဲ့ ထိရင် လက်ကို ပူမယ်။
ေြခနဲ့ထိရင် ေြခကို ပူမယ်။ အြခားကမ္ဘာ- ဘံုဌာန တစ်ခုခုကို သွားြပီး ခံစားရတာ မဟုတ်ပါဘူး။ အဲ့သလိုပဲ ေသာက၊ သုခ ဆိုတာ အြခားဘံုဌာန တစ်ခုမှာ ခံစားရတာမဟုတ်ပါဘူး။ ခံစား၊ စံစားရသူရဲ့ အာရံု သို့မဟုတ်ခံစားမှု ြဖစ်ေပါ်ရာ အသိမှာသာ ရှိပါတယ်။ ဘယ်လိုခံစားရမယ်။ ဘယ်လို စံစားရမယ် ဆိုတာေတွက စာေပသေဘာ ဥပမာေတွ ြဖစ်ပါတယ်။
(ဂ) ေနာက်တစ်ချက်က . မေကာင်းမှု ြပုသူေရာ ေကာင်းမှုြပုသူေရာ ၎င်းနဲ့ေတွ့မယ် ဆိုတဲ့ ေနရာမှာ ၎င်းဆို တာ(နာမ်စား ၎င်း၂ခုကို အတူတူလို့ထင်ရလို့) ပရမတ်ဘုရား ကိုေြပာတာလို့ထင်ပါတယ်။ မဟုတ်ရင်လဲ ြပန်ရှင်းြပလိုပါတယ်။ ဒါဆိုရင် သုခဘံုမှာေတွ့မှာလား ေသာကဘံုမှာလား. သို့ ေနရာဌာန မရှိ ပရမတ်ဘုရားက ဘံုနှစ်ခုလံုးမှာရှိလို့ ဒီလိုေတွ့မှာလား။
ေတွ့ြကတဲ့ေနရာမှာလဲ ရှင်းြပခဲ့သလိုဆိုရင် အရှိန်ေကာင်းတဲ့သူက ြမန်ြမန်ေတွ့ရမယ်၊ ရပ်လိုက် အရှိန်ယူလိုက်နဲ့သူက ေတာ့ ေနာက်ကျမယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။
ေသသွားသူနှစ်ေယာက်မှာ အရှိန်ေကာင်းသူ ဘယ်လို ြမန်ြမန်ေတွ့မလဲ ရပ်တန့်ေနသူက ဘယ်လို ြပန်ေတွ့နိုင်မှာလဲသိချင်ပါတယ်။ (?)
၉၉းရ-၈၊ ပရမံဏုြမူမျှပမာ ေကာင်းမှုကျင့်ေဆာင်ခဲ့သူသည် ၎င်းအား ေတွ့ြမင်ရလတ္တံ့။ ပရမံဏုြမူမျှပမာမေကာင်းမှု ကျင့်ေဆာင်ခဲ့သူသည် ၎င်းအား ေတွ့ြမင်ရလတ္တံ့။ ဆိုတဲ့ ဝါကျကို ြပန်ေမးတာ ထင်တယ်။ အဲ့ဒီ ဝါကျေတွက ၎င်း ေတွက အဲ့ဒီဝါကျေတွမှာ ေရှ့က ေဖါ်ြပတဲ့ ေကာင်းမှု၊ မေကာင်းမှုေတွကို ညွှန်းတဲ့ နာမ်စား ြဖစ်ပါတယ်။ သူရဲ့ ေကာင်းမှု အကျိုးဆက်၊ မေကာင်းမှု အကျိုးဆက်ကို သူဟာ စက္ကန်တိုင်းမှာ ဆံုေနရမှာပါ။ မီးလိုသိသာထင်ရှားတဲ့ အကျိုးဆက် ရှိသလို၊ နံပါတ်ဖိုးဆိုတဲ့ ဘိန်းြဖူကို သံုးမိသလို ေလာေလာဆယ် သာယာေနဟန်ရှိေပမယ့် ေရှရှည်မှာ ဆိုးကျိုးဆက်ေတွ ပိလာတတ်တဲ့ အကျိုးဆက်ေတွလည်း ရှိပါတယ်။ ကျွန်ေတာ် ေဆွးေနွးတဲ့ ေကာင်းမှုအတွက် အရှိန်အဟုန် ဆိုတာကို ရူပ နားလည်မှု လွဲသွားတာ ြဖစ်နိုင်တယ်။ နဲနဲ ရှင်းြပခွင့် ြပု ပါ။ ဘာသာတရားေတွရဲ့ သီအိုရီအရ (အစ္စလာမ် တစ်ခုတည်း မဟုတ်ပါဘူး) လူဟာ ထာဝရ ေသသွားတယ်လို့မရှိပါဘူး။ လူဟာ တိုးတက်တဲ့ ဘဝကို အစဉ်ကူးေြပာင်းေနတဲ့ သဘာဝကို ပိုင်ဆိုင်ပါတယ်။ စက္ကန့်တိုင်းမှာေသတယ်။ စက္ကန့်တိုင်းမှာ တစ်ဖန်ကူးေြပာင်းတယ်။ ဒါေပမယ့် လူေတွဟာ မံသမျက်လံုးနဲ့ ထင်ရှားစွာ ြမင်ေတွ့မှဆံုးြဖတ်သတ်မှတ်တတ်တဲ့ သေဘာရှိတာေြကာင့် ခန္ဓာကိုယ် ကျသွားေတာ့မှ ေသတယ်လို့ သတ်မှတ်ြကတယ်။
အဲ့ဒါက ထင်ရှားစွာ ကူးေြပာင်းသွားတာပါ။ ခန္ဓာကိုယ်မှာ သက်တမ်းရှိတယ်။ အဲ့ဒီ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ သက်တမ်းနဲ့အမှန်တကယ် လူရဲ့ သက်တမ်းက မတူပါဘူး။ ခန္ဓာကိုယ်ဟာ သူ့သက်တမ်းေစ့ရင် အကင်္ျီတစ်ထည်လိုပဲ စုတ်ြပတ်သွားမှာပ။ဲ တစ်ခုေတာ့ရှိတယ-် ဒီသီအိုရီကို ေြပာလိုက်လ-ို့ ခန္ဓာဝန်မချဘဲ ခန္ဓာကိုယ်ကိုပါ တစ်ပါတည်းယူသွားြပီး အရှင်ထွက် ထွက်သွားတာမျိုးကိုေတာ့ အစ္စလာမ်က လက်မခံဘူး။ ဝတ္ထုတစ်ခုဟာ သက်တမ်းမေစ့ မှီပျက်စီးနိုင်တယ်။ အဲ့ဒီလို မပျက်စီးခဲ့ရင် သက်တမ်းေစ့ရင် ပျက်စီးရမှာပဲ။ (ဒီကိစ္စက နည်းနည်းရှည်မယ်- သိလိုရင်သီးြခား ြပန်ေမးပါ။- ဒီမှာ ခန္ဓာကိုယ် မပျက်စီးပဲ ပကတိလူ (ဝိဉာဏ)် ထွက်သွားသူေတ၊ွ ေစာေစာစီးစီး ကားတိုက်ေသသွားသူေတွ စသြဖင့် ေခါင်းစဉ်ခွဲေတွ များပါတယ)် ။ ကျွန်ေတာ် ဆိုလိုတာက- အဲ့ဒီ အြမဲ မေသတဲ့ ပကတိလူဟာ သူ့အတွက် တိုးတက်သွားမယ့် ခရီးမှာ အရှိန် အဟုန်တုန့်ဆိုင်းသွားတာရယ် (လံုးဝ ရပ်သွားတာ မဟုတ်)။ အရှိန်အဟုန်နဲ့ ဖွံ့ြဖိုးသွားတာရယ် ကွာြခားြခင်းကို ဆိုလိုြခင်းြဖစ်ပါတယ်။
(ဃ) ၁ဝတန်းေအာင်ြခင်းကျြခင်းဟာ ေဆွးေနွးခဲ့သလို အသက်ရှင်ဆဲ ေနာင်ဘဝေတွမှာရနိုင်တဲ့ သုခဘံုနဲ့ေသာက ဘံုလို သေဘာမျိုးြဖစ်တာ. နားလည်သွားပါဘီ။ အခုသိချင်တာက ေသြပီးတဲ့ေနာက်မှာ အဲဒီနှစ်ေယာက်ဟာ ဘယ်လို စခန်းသွားရမှာလဲသိချင်တာပါ။ (?)
လူအများ ေယဘုယျ သတ်မှတ်တဲ့ ေသြခင်း ဆိုတဲ့ ေနာက်ကို ကျွန်ေတာ်တို့ရဲ့ မံသ မျက်စိြဖင့် မြမင်နိုင်ပါ။ မံသ မျက်စိနဲ့ မြမင်နိုင်ြခင်းသာ ြဖစ်ြပီး၊ မရှိဘူးလို့ အေြဖထုတ်လို့ မရတဲ့ အရာ ြဖစ်ပါတယ်။ သူတို့ဟာ ဒီကိုယ်ခန္ဓာအထည်ေဟာင်းကိုထားခဲ့သူေတွ ြဖစ်ပါတယ်။ ဒုက္ခ၊ သုခ ဆိုတာက ခန္ဓာကိုယ်ေပါ်မှာ ကပ်ြငိတဲ့အာရံု မဟုတ် ပါ။
လက်ကို မီးေလာင်ရင် မီးေလာင်ြခင်းကို လက်ခံစားတာလား၊ အာရံုက ခံစားတာလား ြပန်သံုးသပ်ြကည့်ပါ။
လက်က မီးေလာင်တဲ့ အနာ၊ မီးေလာင်ဖုေလာက်ပဲ ြဖစ်တတ်ပါတယ်။ လက်ေတွ ေြခေထာက်ေတွ ြပတ်ေနတဲ့လူတစ်ေယာက်မှာ လက်ေချာင်း၊ ေြခေချာင်းေတွ မရှိေတာ့ရင်လည်း သူဟာ လက်မက ယားတယ်။ ေြခမကယားတယ်။ လက်သန်းက ကိုက်ခဲတယ်။ ေြခခလယ်ထိပ်က နာကျင်တယ်။ စသည်ြဖင့် လက်ေြခ မြပတ်တဲ့ လူလိုခံစားရေလ့ ရှိပါတယ်။ လူေကာင်းတစ်ေယာက်လိုပါပဲ။ ရူပ လက်ြပတ်၊ ေြခြပတ်ေတွကို ေမးြကည့်ပါ။ လက်မမရှိေတာ့ဘဲ ဘာြဖစ်လို့ လက်မက ယားသလို ခံစားရတာလဲ ဆိုတာကို စဉ်းစားြပီးရင်၊ ခန္ဓာကိုယ် တစ်ခုလံုးမရှိေတာ့ရင်လည်း ခန္ဓာကိုယ် တစ်ခုလံုးမှာ ြဖစ်ေပါ်ေလ့ရှိတဲ့ ခံစားချက်ေတွ ရှိေနတယ်ဆိုတာကို သတိ ထားမိေစချင်ပါတယ်။ ေမးခွန်း (ခ) (ဂ) က ေဆွးေနွးမှုကို ြပန်ြကည့်ပါ။
(င) သုခဘံုတငွ် ကာမ ခံစားရမှာ မဟုတ်။ သူေတာ်ေကာင်းများ စုေဝးေနထိုင်ရာ၊ သုခစံစား (စိတ်ခံစား) မှုများပဲ ရှိတဲ့ေနရာ၊ ေယာကင်္ျားသည်အဖိုလိင်နှင့် မိန်းမသည်အမလိင်နှင့်သာ ဆက်ရှိမည်။ သူတို့သည်အတူတကွကာမ (ဒီေနရာမှာ ကာမ စကားလံုးဟာ ေယာကင်္ျားမိန်းမ ဆက်ဆံြခင်း တစ်ခုကိုသာ ေြပာလိုသည်လို့ ထင်ပါ တယ်) မရှိတဲ့ဘံု။
သူေတာ်ေကာင်း အေဖာ်မွန်များရှိသည်လို့ ကျွန်ေတာ်နားလည်ရပါတယ်။ (၄၄၊၅၄ ဖတ်ြပီး) (မှားေနရင်ြပန်ြပင်ေပးရန်) ဘာသာြပန်ဆိုြကတဲ့ေနရာမှာလ.ဲ ခုနလို အဖျက်သေဘာ ြပန်ဆိုြကတာေတွပါေနနိုင်ပါတယ်။ အဒီလို လက်ခံလို့ အခု သင်တို့ရဲ့ဘာသာြပန်ကို လာေလ့လာြခင်းြဖစ်ပါတယ်။
အခုအထက်မှာေမးထားတဲ့ နားမလည်တဲ့အချက်ေလးေတွကျန်ရှိေသးလို့ထပ်ြဖည့် ရှင်းြပေပးေစလိုပါတယ်။
ကျွန်ေတာ်တို့ ဘာသာြပန်ကို ဖတ်ေပးလို့ ေကျးဇူးတင်ပါတယ်။ ကျွန်ေတာ်ဆိုလိုတာက ကာမ မရှိဘူး၊ ရှိတယ်ဆိုတဲ့ ဆံုးြဖတ်ချက်ေပးြခင်း မဟုတ်ပါ။ ဟူရူရ် ကို နတ်မိမယ်လို့ ဘာသာြပန်ဆိုြပီး- အစ္စလာမ်တို့ရဲ့ ဥပမာေပးတင်ြပတဲ့ သုခဘံု ဆိုတာကို ကာမရာဂြမူးရာ ဌာန အြဖစ် ပံုသွင်းထားတာကို မှားတယ်လို့ ဆိုလိုတာပါ။ အရှိကိုအရှိအတိုင်း ြပန်လည် တင်ြပတာပါ။ စာေပေလ့လာသူများအတွက် အမှန်ကို အမှန်အတိုင်း သိေစလိုတဲ့ ေစတနာတစ်ခုတည်းပါ။ အဲ့ဒီေနရာမှာ ကာမြမူးရာ ဘံုဌာနလို့ မူရင်းကျမ်းမှာ ပါေနရင်လည်း ကျွန်ေတာ်တို့က တည့်တည့်ြပန်ဆိုမှာပါပဲ။
ကာမ ဆိုတဲ့ စကားလံုးေဝါဟာရက ေမထံု ဆိုတဲ့ စကားလံုးထက် ပိုြပီး အဓိပ္ပါယ်ကျယ်ြပန့်ပါတယ်။ ဒါေပမယ့် ဒီေနရာမှာ ေြဖရှင်းတဲ့အခါ- သူတို့ (ေရှးဘာသာြပန်ဆရာများ) ေြပာတဲ့ စကားလံုးနဲ့ ြပန်သံုးြပီး ေြဖရှင်းရြခင်း ြဖစ်ပါတယ်။ တကယ်ေတာ့- ေလာက (ေလာကအလံုးစံု)မှာ အရသအရှိဆံုး စည်းစိမ်ဟာ ကာမ (ေမထံုမှီဝဲမှု) မဟုတ်ပါဘူး။
ဒါကို ရဟန္တာတိုင်း သိပါတယ်။ စိတ်နှလံုးပီတိြဖစ်မှု၊ အဲ့ဒီထက်ပိုြပီး သန္တိသုခ သို့မဟုတ် ဝိမုတ္တိ လွတ်ေြမာက်သွားမှု ြဖစ်ပါတယ်။ လူသားတစ်ဦးအေနနဲ့ သန္တိသုခ ဆိုတဲ့ ရသကို ခံစားလိုက်ရြပီဆိုတာဟာ ဘယ်အရာနဲ့မှနှိုင်းလို့ မရတဲ့ ရသ ြဖစ်ပါတယ်။ ေမထံုကာမမှု ရသက နှိုင်းယှဉ်လို့ ရနိုင်ေကာင်းပါတယ်။ နှိုင်းယှဉ်လို့ မရေလာက်ေအာင် ြဖစ်တဲ့ ရသကို ပိုင်ဆိုင်ခွင့် ရသူတစ်ဦးက ေမထံုရသကို မတမ်းတေတာ့ပါဘူး။ အဲ့ဒီ နှိုင်းယှဉ်လို့မရနိုင်ေလာက်တဲ့ ရသကို အာရ်ဗီလို ဆလာမတ်သ်သ် ပါဠိလို သန္တိသ္တိသုခုခ လို့ ေခါ်ပါတယ်။ မိန်းမြဖစ်ြဖစ်၊ ေယကျာ်းြဖစ်ြဖစ် ပါေမက္ခြဖစ်ြပီးသူ တစ်ဦးက မူြကိုေကျာင်းမှာ ေကျာင်းသား ြပန်လုပ်ပါ့မလား။-------
ရှင်းလင်းချက် ခ ဂ ဃ ေတွမှာ ရှင်းြပထားတဲ့ သေဘာတရားများက အသက်ရှင်ေနစဉ်မှာ ြဖစ်မယ့် ဟာေတွပါ။
အဲဒါေတွကို ဗုဒ္ဓဘာသာကျမ်းများအရ သေဘာတရားဆင်တူလို့ နားလည်ပါတယ်။ တရားစီရင်ပံုကလဲ သေဘာတရား ဆင်တူပါတယ်။ နားလည်နိုင်ပါတယ်။
ကျွန်ေတာ်သိချင်တာက ေသြပီးတဲ့ေနာက်ပါ (လူဟာ စက္ကန့်တိုင်း ရုပ်များ စိတ်များ ေသေသေနတယ် အသစ် ြဖစ်ြဖစ်ေနတယ် ေြပာတဲ့ ေသြပီး တဖန်ကူးေြပာင်းြခင်းကို မဆိုလိုပါ ) ဒါေြကာင့် ေမးခွန်း ထဲက ေကာင်းမှု ၁၂ ခု သမားနဲ့ ေကာင်းမှု ၂ ခုသမား မေကာင်းမှု ၁၂ခုသမားနဲ့ မေကာင်းမှု ၂ ခုသမား တို့ (ခန္ဓာပျက်ြပီးေနာက်) ခံစားမှုများ သုခ၊ ေသာက ဘယ်လိုကွာလဲသိချင်တာပါ။ ကွာသလား မကွာဘူးလား သိချင်တာပါ။ ပကတိလူလို့ ေြပာတဲ့ ပကတိလူဟာ ဘယ်လိုဆက်ြဖစ်လဲ သိချင်တာပါ။ ပကတိလူ ဘယ်လို တိုးတက်တာလဲ ဘယ်အချိန်မှာ ပန်းတိုင်ေရာက်လဲ (တိုးတက်တာရပ်မှာလဲ) ၎င်းပကတိလူဟာ ဘယ်လိုစခန်းသွားသလ။ဲ စသြဖင့်သေဘာတရားအသစ်ဆိုရင်လဲ စလည်ဆံုး ရှင်းြပေစ လိုပါတယ်။
ဥပမာ ဗုဒ္ဓဘာသာမှာ နတ်ဟာ နတ်ဘံုမှာ ကာမဂံုစည်းစိမ်များနဲ့ ေပျာ်ရွှင်စွာ ြဖတ်သန်းပါတယ်။ ငရဲသားဟာနှိပ်စက်ြခင်း ဒုက္ခများကို ခံစားရြပီး ြဖတ်သန်းရပါတယ်။ ၎င်း ဘံုနှစ်ခုမှာ ေကာင်းမှု ၁၂ သမားနဲ့ ေကာင်းမှု ၂ သမားရတဲ့ စည်းစိမ်မတူ သလို ငရသဲားမှာလဲ မတူပါဘူး။ နိဗ္ဗာန်ကေတာ့ ရရှိေအာင်ကျင့်ြပီး သူများအားလံုးဟာ သန္တိသုခကို အားလံုးတေြပးညီရပါတယ်။
အခု အစ္စလာမ်ဘာသာရဲ့ ပကတိလူ ြဖတ်သန်းပံုက ဘယ်လိုပါလဲ (ခန္ဓာပျက်စီးြပီးေနာက်ကို ေြပာတာပါ) ကျန်တဲ့ေြဖရှင်းချက်များကို လက်ခံပါတယ်။ သေဘာတရားများက လက်ခံနိုင်ပါတယ်။
သူ့အမှုနဲ့သူ၊ သူ့အကျိုးေပးနဲ့သူ ခံစားရပံုြခင်းေတာ့ ဘယ်တူပါ့မလဲ။ ဒီေလာကမှာ လူတန်းစားကို ေတာ်ဝင်၊အထက်တန်းလွှာ၊ အလယ်အလတ်အလွှာနဲ့၊ အနိမ့်ဆံုးအလွှာ ခွဲြခားသလိုမျိုးေပါ့။ ဒီလို အဆင့်ေလးဆင့် ခွဲထားေပမယ့်၊ တစ်လွှာချင်းမှာ ရှိတဲ့သူ အားလံုးက တစ်ေြပးညီတည်း ဘယ်ြဖစ်ပါ့မလဲ။ တစ်ဦးတစ်ေယာက်ချင်းစီအနည်းအများ ကွာဟချက် ရှိေနမှာေပါ့။ အလားတူပါပဲ ကုရ်အံက ငရဆိုတဲ့ ေသာက ခံစားရမယ့် အဆင့်ကို (၇) ဆင့်- ၇ ဘံုလို့ ဆိုပါတယ်။ (၁၅း၄၃၊၄၄) အာရ်ဗီစကားလံုး ၇ ဆိုတာကို အစဉ်အဆက်ြဖစ်တယ်လို့ ကမ္ဘာများ၊ြဂိုလ်များကို ေဆွးေနွးစဉ်က ကျွန်ေတာ် ေြပာခဲ့ပါြပီ။
ငရဲဘံု ဆိုတာ ေဆးေြကာေလျှာ်ဖွတ် ေပးဆပ်ရတဲ့ ကာလများ ြဖတ်သန်းမှုလို့ ဆိုပါတယ်။ အဲ့ဒီမှာ ထာဝရ ခံစားရေတာ့မယ်လို့ ေြပာထားြခင်း မရှိပါ။ ရဂး၂၃။ အချို့ဆရာေတာ်ေတွကေတာ-့ ထို၌ أَب دا အ၊ဘ၊ဒန် သို့မဟုတ် أَح َ قابا အာဟ် ခါးဘန် ေနထိုင်ရမည်ဆိုတာေတွကိုထာဝရလို့လွဲမှားစွာ ဘာသာြပန်တာေတရွှိပါတယ်။ အဘဒန်ဆိုတာ Oဥt of Time အnd Spအce ကာလမဲ့ လို့ ြဖစ်ြပီး၊ အဟ်ခ်ခါးဘန် ဆိုရာ ရာစု များကို ဆိုလိုပါ တယ်။ ဆိုက်ထဲက ဘာသာြပန် အဘဒန် ရှင်းလင်းချက်ကို ၂း၃၉ မှာြကည့်ပါ။ အဟ်ခ်ခါးဘန် ဆိုတာကိုေတာ့ ရဂး၂၃ မှာြကည့်ပါ။ ဆိုလိုတာက အကုသိုလ်အေလျှာက် အြပစ်များကို ေဆးေြကာေလျှာ်ဖွတ်ြခင်း ခံရြပီး အဲ့ဒီ အကုသိုလ်ဝဋ်ေကျသွားတဲ့အခါ သူဟာလည်း အြပစ်တစ်ခုစီက လွတ်ေြမာက်သွားပါတယ်။ တနည်းအားြဖင့် တစ်ဆင့်စီ ြပန်တက်သွားပါတယ်။
လူဟာ ပရမတ်ဘုရားရှင်၏ ကွန့်ြမူးမှုရင်းြမစ်က လာခဲ့တယ်။ ေနာက်ဆံုး အဲ့ဒီ ကိုြပန်လည်ေရာက်သွားရပါမယ်။ ဒါကိုကျမ်းေတာ်က ေနာက်ဆ်ဆံုးခရီးသည် ပရမတ်ဘ်ဘုရုရားရှငှင်ထ်ထံသံသို့သို့သာတည််း လို့ မြကာခဏေြပာပါတယ်။
မူလဇစ်ြမစ်က အြဖူထည်နဲ့လာခဲ့တယ်။ အဝိဇ္ဇာဖံုးေတာ့ မိမိရဲ့ မူလဇစ်ြမစ်ကို သိနိုင်အား ဖံုးကွယ်ေနတယ်။ ကျင့်ေဆာင်ြပုလုပ်မှု အေလျှာက်- သာ၊ နာ အကျိုးခံစားခွင့်များနဲ့ လည်ပတ်တယ်။ ေနာက်ဆံုး ဇစ်ြမစ် အြဖူထည်အတိုင်း ြဖစ်သွားရင် မူရင်းမူလ ဘံုဌာနမှာ ြပန်လည်ေပါင်းစည်းတယ်။ ဒါ အစ္စလာမ့် သီအိုရီပါ။
လူဟာ ဒီခန္ဓာဝန်မချမှီ အဲ့ဒီ ဘံုဌာနကို ဆိုက်ေရာက်ခွင့်ရှိတယ်။ ဒီခန္ဓာဝန်မချမှီ မဆိုက်ေရာက်နိုင်ခဲ့ရင်လည်း အဲ့ဒီဘံုဌာနဆီသို့ ဆိုက်ေရာက်ြခင်း ခရီးမှာပဲ ရှိေနတယ်။ အဲ့ဒီအခါမှာ ခန္ဓာဝန်ရှိခဲ့စဉ်က ေကာင်းဆိုး ကျင့် ေဆာင်မှာတည်ြပီး- ဒုက္ခြဖတ်သန်းမှုဘဝများ (ငရဲများ)- သုခြဖတ်သန်းြခင်း ဘဝများ-ကို ြဖတ်သန်းြပီး သတ်မှတ်ြပဌာန်းထားတဲ့ ဒီကရီစံချိန်ြပည့်တဲ့ အခါမှာ ေနာက်ဆံုး စခန်းကို ြပန်လည် ဆိုက်ြမိုက်သွားမှာပဲလို့ ဆိုတယ်။ ငရဲခံစားရမှုနဲ့ ဆန့်ကျင်ဘက်က သုခ စံစားရြခင်းများ ြဖစ်ပါတယ်။ ငရဲကို ေြပာင်းြပန်နားလိုက်ေပါ့ဗျာ။ ေရးေနေတာ့ စာရှည်တာေပါ့။ ဒီငရဲေတွ၊ သုခေတွအားလံုးက ေနာက်ဆံုးချုပ်ြငိမ်းမှု သို့မဟုတ် လံုးဝလွတ် ေြမာက်မှု မဟုတ်ေသးဘူးေနာ်။
ဒါေပမယ့်- လူဟာ၊ အြခားသတ္တဝါများ၊ နတ်များအြဖစ် ေြပာင်းသွားြခင်း သို့မဟုတ် ထိုသတ္တဝါများ၏ ခန္ဓာဝန်ကိုလွယ်ယူြခင်း မရှိဘူး မရှိဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။
လူမှာ- လူ့ခံစားချက်ရှိတယ်။ သူဟာ ခန္ဓာဝန်ချသွားြပီးတဲ့ေနာက်မှာ ေနာက်ေြကာင်းကို သတိေမ့သွားတာမျိုးမရှိသလို- သူ့ကိုသူ လူြဖစ်ြခင်းဆိုတာကို ေမ့သွားတာမျိုး မရှိပါဘူး။
ေလာကမှာ မေကာင်းတာလုပ်လို့ ေထာင်ကျတဲ့ လူတစ်ဦးလို- ဘဝပျက်ပါြပီ၊ ေခွးဘဝကို ေရာက်ရပါြပီလို့ သူ့ကိုယ်သူ သံုးသပ်ေကာင်း သံုးသပ်မယ်၊ ဒါေပမယ့် သူဟာ ပကတိလူဟာ လူပါပဲ။ အနီးစပ်ဆံုး ဥပမာေပးရရင် ရူပအိပ်မက်မက်တဲ့အခါမှာ အိပ်ယာထဲက ရူပက ကိုင်တွယ်ထိတို့လို့ ရတဲ့ ခန္ဓာကိုယ်နဲ့ ကျန်ခဲ့တယ်။ တစ်ြပိုင်နက်ထည်းမှာ အိပ်မက်ထဲက ရူပက လူခန္ဓာကိုယ် လူခံစားချက်နဲ့ မဟုတ်လား။ ဥပမာ ေပးတာေနာ်- လံုးဝဥဿံု တူတယ်လို့ ေြပာတာမဟုတ်ဘူး။-- ဒီေလာက်ဆို၊ အစ္စလာမ်ကေြပာတဲ့ လူဆိုတဲ့ ခံစားချက်၊ ပကတိလူခံစား ချက်ကိုနားလည်ေလာက်မယ်ထင်ပါတယ်။
အားလံုးသိြကတဲ့ အတိုင်း ဘာသာတရား ဆိုတာက ေသြပီးေနာက် ဘာြဖစ််ြကမယ် ဆိုတိုတာကို မသိလိလို့ ကိုး ကွယ်ယံုြကည််ြကတာပါ။
ဒီအချက်ကေတာ့ ရူပသံုးသပ်ချက် နဲနဲလွဲေချာ်မယ် ထင်ပါတယ်။ရူပ သံုးသပ်ချက်က ဘာမှန်း မသိတာကို စိတ်ကူးယဉ် ေြကာက်လန့်ြပီး ကိုးကွယ်ေနရတဲ့ သေဘာ ြဖစ်ေနပါတယ်။ အဲ့ဒီလို မေသချာတာကို ေနာက်က တေကာက်ေကာက်လိုက် ကိုးကွယ်မှုမျိုးကို အစ္စလာမ်က လက်မခံပါ။ ဒီလို မေသချာဘဲ လိုက်လုပ်ေနရင-် ေလာကမှာ အစစအရာရာ ဆင်ြခင် စည်းေစာင့်၊ အကုသိုလ်များကို ေရှာင်ြကဉ်ေနရတဲ့ သူေတွက၊ ဘာမှာ ေရှာင်မေနဘဲ ရသလို လုပ်စား၊ လိမ်၊ ညာ၊ ဖျံကျ၊ ကာမဂုဏ်ခံစား ေနတဲ့ သူေတွနဲ့ နှိုင်းယှဉ်လိုက်ရင် ရှံုးေနမှာေပါ့။ အဲ့ဒီလို ဆိုရင်ေတာ့ အသိဉာဏ်ရှိတဲ့ လူေတွက ဘာသာတရားဆိုတာကို ကိုးကွယ်တာ မှားမေနဘူးလား။
ဘာသာတရားမှာ ေသြပီးေနာက် ငရဲကျြခင်း နတ်ြပည်ေရာက်ြခင်း၊ နိဗ္ဗာန်သို့ ဆိုက်ြမိုက်ြခင်းေတွက အဓိကလားဉာဏ်စဉ်အဆင့်ေတွ ြမင့်မားလာြပီး ဉာဏ်စဉ်တစ်ဆင့်ြပီး တစ်ဆင့် ရင့်ကျက်ဆိုက်ေရာက-် ေနာက်ဆံုး သဗ္ဗညုဉာဏ်သို့ ဆိုက်ေရာက်ြခင်းဆိုတဲ့ ဉာဏ်စဉ်စခန်း ဆိုက်ေရာက်မှုေတွက အဓိကလား ဆိုတာကို ြပန် လည်သံုးသပ်ေစချင်ပါတယ်။ အနီးစပ်ဆံုး စဉ်းစားဗျာ- ကိုယ်ေတာ်ေဂါတမ ကျင့်ြကံအားထုတ်ခဲ့တာ၊ ငရဲကို ေြကာက်လို့လား၊နတ်ြပည်ကို မက်လို့လား၊ နိဗ္ဗာန်ကို ေဇာကပ်လို့လား၊ ဉာဏ်စဉ်ေပါက်ေြမာက်ဘို့လား။
အဲ့ဒါေတွကို ရူပ သိလာမယ်ဆိုရင်၊ ေသြပီးေနာက် အတွက် ဘာသာတရားကို ကိုးကွယ်ေနတာ မဟုတ်ဘူးဆိုတာကို သိလာနိုင်ပါတယ်။ ေသြပီးေနာက-် -- ဆိုတာကို သာမန်လူေတွ အတွက် ေြပာေပးေနရတာပါ။ ဒီေတာ့ရူပေြပာတဲ့ ဘာြဖစ်မယ် မသိ ဆိုတာက ဆုေပး၊ ဒဏ်ေပး ဆွဲေဆာင်မှုလို့သာ နားလည်ေစချင်ပါတယ်။ ဓမ္မမိတ်ေဆွ တစ်ဦးအေနနဲ့ ဘာသာတရားရဲ့ အနှစ်ကို ရူပတစ်ေယာက် နားလည်ေစချင်ပါတယ်။
သိပ္ပံဘာသာ အဆံုးမှာမှ ဘာသာတရား ကစတာလို့ ြကားဖူးပါတယ်။ ဒါကိုြကည့်ရင် ဘာသာတရားကို စိတ်ဝင်စားတာ ေနာက်ဘဝ (ခန္ဓာပျက်စီး ြပီးေနာက)် ဘာြဖစ်လဲဆိုတာသိချင်ြကသူ ချည်းပါပဲ။
ဒီစကားကို ရူပ ဘယ်က ြကားဘူးပါသလဲ။ ရူပ လက်ခံပါသလား။ ဒါဆို ဗုဒ္ဓဘာသာအေနနဲ့ ြပန်ြကည့်ရင် လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ေပါင်း ၂၅ဝဝေကျာ် ရှင်ေဂါတမ ဉာဏ်စဉ်ေပါက်ေြမာက်ြပီး ဗုဒ္ဓဘာသာလို့ ေပါ်လာတဲ့ အချိန်မှာ သိပ္ပံပညာက အဆံုး သတ်သွားြပီလား။
အဲ့ဒီလို ေြပာဆိုတဲ့ ဆရာေတာ်ေတွ ရှိရင-် ဒီေခတ်မှာ အဲ့ဒီ ဆရာေတာ်ေတွက သူတို့ကိုယ်စားြပုတဲ့ ဘာသာတရားေတွကို သိပ္ပံညာနဲ့ ကိုက်ညီပါတယ်လို့ ကိုးကားေြပာဆိုေနတာေတွက ေြပာင်းြပန် ြဖစ်မေနဘူးလား။
သူတို့သိြမင်တဲ့ သိပ္ပံညာနဲ့ ဘာသာတရားဆိုတာ အဆီအေငါ်များ တည့်ရဲ့လားလို့ စဉ်းစားရမလို ြဖစ်မေနဘူးလား။
ကျွန်ေတာ့ အသိကို နဲနဲ ရှင်းြပခွင့်ြပုပါ။
ဒီကိစ္စက နဲနဲေတာ့ နက်ပါတယ်။ ဒါေတွကို ေလးနက်မှန်ကန်စွာ နားလည်ဘို့- ဉာဏ်စဉ်သေဘာတရားကို တီးမိေခါက်မိေအာင် နားလည်ဘို့ေတာ့ လိုပါလိမ့်မယ်။ ဉာဏ်စဉ် ဆိုတာ၊ သဗ္ဗညုဉာဏ်တစ်ခုတည်း ရှိတာ မဟုတ်ပါဘူး၊ ဉာဏ်စဉ်မှာ အဆင့်ဆင့် ရှိပါတယ်။ ဒါကို ဗုဒ္ဓဘာသာက ဝိပသနာအားသန်တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ေတွက အစ္စလာမ်ရဲ့ ဉာဏ်စဉ် ဒသန ဖွင့်ဆိုချက်ကို နားလည်ဘို့ေတာ့ အေတာ်နီးစပ်ပါတယ်။
ြပီးေတာ့ ဉာဏ်စဉ်ဆိုတာ ပါရမီ ေလ့ကျင့်ဆည်းပူးမှု အေလျှာက် လူတိုင်း သူ့အဆင့်နဲ့သူ ရနိုင်ပါတယ်။ တစ်ဦးတစ်ေယာက်တည်းက မူပိုင်ဆွဲထားလို့ ရအပ်တဲ့ အရာ မဟုတ်ပါဘူး။ အဲ့ဒီမှာ သဗ္ဗညုဉာဏ်ထိ ေပါက်ေြမာက်သွားတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ေတွကေတာ့ ဉာဏ်စဉ်ေဆာင် ဆိုပါေတာ့- သူတို့က ဘာသာတရားကို ဦးေဆာင်ပါတယ်။ တနည်းအားြဖင့် လူသားရဲ့ ဇစ်ြမစ်နဲ့ ေနာက်ဆံုးစွန်ပန်းတိုင်ကို ဖွင့်ြပနိုင်ပါတယ်။ တနည်းအားြဖင့် လူေတွအတွက်ေလာကဓမ္မနိယာမ ကျားကွက်ေတွကို ေဖါ်ထုတ်ေပးနိုင်ပါတယ်။ ဘယ်အကွက်ကိုတက်ရင် အစားခံရမယ်။ ဘယ်အကွက်ကိုေရွှ့ရင် ပန်းတိုင်ဆီသို့ အန္တရာယ်ကင်းစွာ ေရာက်မယ်ေပါ့။
သိပ္ပံပညာ ဆိုတာက လက်ေတွ့စူးစမ်းချက် ပညာြဖစ်ပါတယ်။ ေခတ်တိုင်းမှာ သူ့အတိုင်းအတာနဲ့ သူရှိေနပါတယ်။ ဘာသာေရးရဲ့ ေရှးကလည်း မဟုတ်ဘူး၊ ေနာက်ကလည်း မဟုတ်ဘူး၊ ပညာရပ်တစ်ခုကို လက်ေတွ့ စူးစမ်းေလ့လာေနတဲ့သူေတွဆိုတာ လူထဲက လူေတွ ြဖစ်လို့လူသားေတွ ရှိေနသမျှ ကာလပတ်လံုး ရှိေနမှာပါ။ သူတို့မှာလည်း သက်ဆိုင်ရာ စူးစမ်းတဲ့ ပညာအေပါ်မှာ သာမန်ထက် ထူးကဲတဲ့ ဉာဏ်စဉ်အဆင့်ေတွကို ရနိုင်ပါတယ်။
ဥပမာ- သံအေြကာင်းကို စူးစမ်းေနတဲ့သူက၊ သူဟာ သံဝတ္ထုရဲ့ လျှို့ဝှက်ချက်ေတွကို စူးစမ်းေနတယ်၊ (တနည်း သံနဲ့ပတ်သက်တဲ့ အသိပညာအတွက် ပါရမီြဖည့်ဆီးေနတယ်)- ဒီေတာ့ သံနဲ့ ပတ်သက်ြပီး၊ သံကို အပူ ဘယ်ေလာက်ေပးရင်- ဘာြဖစ်မယ်၊ ဘယ်သတ္ထုနဲ့ ဓါတ်ြပုရင် ဘာြဖစ်မယ်၊ သံရဲ့ သိပ်သည်းဆ ဘယ်ေလာက်ရှိတယ်၊ ဘယ်လိုရာသီဥတု၊ ဘယ်လိုေရေြမေတာေတာင်မှာ သံေြကာေတွ ရှိနိုင်တယ်။ သံကို သံမဏိ ြဖစ်ေအာင် ဘယ်လို လုပ်မယ်။ စသည်ြဖင့် ဉာဏ်စဉ်ေဆာင်များ လူ့ပန်းတိုင်နဲ့ ပတ်သက်ြပီး သိသလို- သူလည်း သံနဲ့ ပတ်သက်ြပီး သိနိုင်ခွင့် ရှိပါတယ်။ ဒါေပမယ့် သူတို့ရတဲ့ အသိက သူတို့ကိုယ်တိုင် ဉာဏ်စဉ်ရတယ်လို့ သိ သာထင်ရှားတဲ့ ဉာဏ်စဉ်မျိုးမဟုတ်ဘူး၊ အလွန်အနုစား ဉာဏ်အဆင့် ြဖစ်ေနပါတယ်။ လူတိုင်း ရခွင့်ရှိတယ်။ ရေနတယ်။ ဒါေပမယ့်- မိမိကိုဖိထားတဲ့ အဝိဇ္ဇာအားကို ထိုးေဖါက်နိုင်တဲ့ ဉာဏ်အလင်းမဟုတ်ေတာ့- လူေတွက သတိမထားမိနိုင်ြကဘူးေလ။
ဒါေပမယ့်- အဲ့ဒီ သိပ္ပံညာရှင်ေတွမှာ ကွင်းဆက်ရှိတယ်။ တစ်ဦးက ေတွ့ရှိခဲ့မှုကို ေနာက်တစ်ဦးက လက်ဆင့်ကမ်းေဖါ်ြမူလာနဲ့ ဆက်လက်ေဆာင်ရွက်ေလ့ ရှိတယ်။ ဉာဏ်စဉ်ေဆာင်ေတွက ကွင်းဆက်မရှိဘူး၊ သူတို့ ဉာဏ်စဉ်ေဆာင်ချင်း သစ္စာဓမ္မ ေလာကနိယာမမှာ တူညီေနတာက ကွင်းဆက်ေြကာင့် မဟုတ်ဘူး၊ ဆိုက်ေရာက် ဖတ်မှတ်ခွင့်ရတဲ့- သစ္စာဓမ္မ စာမျက်နှာ တူညီေနလို့သာ ြဖစ်တယ်။
သိပ္ပံပညာရှင်ေတွေလာကမှာ ဘဝင်ရှိတတ်တယ်။ အထူးသြဖင့် ပညာဂုဏ်တက်တတ်တယ်။ ပညာဂုဏ်တက်တဲ့လက်ေတွ့ပညာရှင် သို့မဟုတ် သိပ္ပံပညာရှင်ေတွက ဉာဏ်စဉ်ေဆာင်ေတွကို အထင်ြကီးမှု အားနည်းတယ်။
အေတွးအေခါ် သမားေတွလို့ပဲသတ်မှတ်မှုများတယ်။ ဉာဏ်စဉ်ေဆာင်ေတွသိတာက လူအေြကာင်း၊ စြကာဝဠာနိယာမ အေြကာင်းများ ြဖစ်တယ်။ မိုးေလဝသ အေြကာင်း၊ တီထွင်နိုင်မှု စွမ်းအား အေြကာင်းေတွ မဟုတ်ဘူး-
ဉာဏ်စဉ်ေဆာင်ေတွက အဲ့ဒီ အေြကာင်းေတွကို တစ်ခုချင်း ဖွင့်ဆိုေနဘို့လည်း အချိန်မရဘူး။ တစ်ခါတစ်ရံအလွန်လိုအပ်ေတာ့မှာ- သူတို့သည် ဉာဏ်စဉ်ေဆာင် ြဖစ်တယ်ဆိုတာကို အတိုက်အခံေတွ သိြပီး တရားရနိုင်တယ်လို့ သံုးသပ်ေတာ့မ-ှ အဲ့ဒီ သိပ္ပံပညာရှင်ေတွ စူးစမ်းေတွ့ရှိချက်ေတွထက် ေကျာ်ြပီး ေြပာေပးလိုက်တာ ရှိတယ်။ ဥပမာ- ကိုယ်ေတာ်မုဟမ္မဒ်ေခတ်က နက္ခတ္တေဗဒ ပညာရှင်ေတွ ရှိတယ-် ကိုယ်ေတာ်မုဟမ္မဒ်ကို အထင်မြကီးဘူး- ကိုယ်ေတာ်ကို အထင်မြကီးြခင်း ြကီးြခင်းက ြပသနာ တစ်ရပ်မဟုတ်ဘူး- သူတို့နဲ့ သူတို့ကို ယံုြကည်ေနသူေတွ တရားရြခင်း မရြခင်းက အေရးြကီးလာတယ်။ အဲ့ဒီ အခါမျိုးမှာ- ေနသည် သူ၏ကိုယ်ပိုင်း အလင်းအားြဖင့် ေတာက်ပလျှက်၊ လ-သူမသည် သူ့ (ေန)ထံမှ အလင်းကို ေချးငှားေတာက်ပလျှက်--- (၉၁း၁၊၂) ကိုဉာဏ်စဉ်သိနဲ့ ရွတ်ဖတ်ေပးလိုက်တယ်။ အဲ့ဒီလို အချိန်မျိုးမှာ ရိုးသားြဖူစင် နှလံုးသား တိမ်းညွတ်တဲ့ ပညာရှင်ေတွက ဉာဏ်စဉ်သိဆိုတာ တကယ်ရှိေနတယ်။ ဒီပုဂ္ဂိုလ်ဟာ လူေတွကို ပရမ်းပတာ အေတွးအေခါ်နဲ့ ေဟာေြပာေနတာ မဟုတ်ပါလား။ ငါတို့ေတာင် မသိနိုင်တဲ့ အရာကို သိေနတယ်ပါလားလို့ သံေဝဂရြပီး လူစင်စစ် ြဖစ်ဘို့ကိုယ်ကျင့်တရားေတွကို ဉာဏ်စဉ်ေဆာင်သွန်သင်တဲ့ အတိုင်း တည်ေဆာက်ြကေတာ့တယ်။
အချို့လည်း ဆက်လက် မာနထားတယ်ေပါ့ဗျာ။
ေလာကမှာ သိပ္ပံပညာရှင်ေတ၊ွ အေတွးအေခါ်ပညာရှင်ေတ၊ွ စာေပပညာရှင်ေတ-ွ များစွာ ရှိပါတယ်။ အခုေခတ်မှာဆိုရင်- မိုးရွာမယ်၊ ေလတိုက်မယ်၊ ငလျှင်လှုပ်မယ်၊ ဆူနာမီလှိုင်းြကီးထိမယ်--စသည်ြဖင့် သဘာဝ အန္တရာယ်ကို ြကိုသိနိုင်တဲ့ ပညာရပ်ေတွ ေပါ်ေနပါြပီ။ များေသာအားြဖင့်လည်း မှန်ပါတယ်။ အဲ့ဒီ ပညာေတွက လက်ဆင့်ကမ်း အေတွ့အြကံုေတွကို အေြခခံြပီး သိြမင်လာတဲ့ ပညာေတွပါ။ ဒါေပမယ့် ပညာတိုင်းမှာ အနုစားဉာဏ်ရမှုေလးေတွနဲ့ ေရှ့ကိုေရွ့ေနပါတယ်။ နို့မဟုတ်ရင် ေခတ်ေနာက်မှာ ကျန်ခဲ့မှာေပါ့။
ကျွန်ေတာ် ဆိုလိုတာက- သိပ္ပံပညာနဲ့ ဘာသာတရား အစစ်ဟာ ဒွန်တွဲေနပါတယ်။ လူရဲ့ အနာဂါတ် လျှို့ဝှက်ပန်းတိုင်ကို သိတဲ့ပညာနဲ့၊ အရာဝတ္ထုတစ်ခုချင်းစီအတွက် လျှို့ဝှက်ချက်ကို သိေနတဲ့ပညာရပ်သာ ကွာြခားတာပါ။
အရာဝတ္ထုတစ်ခုချင်းရဲ့ လျှိုဝှ့က်ချက်ကို သိခငွ့်ရ ပုဂ္ဂိုလ်ေတွဟာလည်း လူသားေတွ ြဖစ်လို့၊ သူ့ကိုယ်သူ မသိတဲ့လူရဲ့ လျှို့ဝှက်ပန်းတိုင် အတွက် ဉာဏ်စဉ်ေဆာင်ေတွရဲ့ သွန်သင်မှုကို လိုက်နာရမှာပါပဲ။
ဒီေလာက်ဆို နဲနဲေလာက် စပ်ဟပ်မိြပီထင်ပါတယ်။ (စိတ်ထဲမှာ အစာမေကျမှုများကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ေဆွးေနွးနိုင်ပါတယ်)။
ရူပကို လက်ေဆာင် တစ်ခုေပးပါရေစ၊ ကျွန်ေတာ်တို့ အစ္စလာမ်ြမန်မာအဖွဲ့မှာ ေရှ့ေဆာင်လမ်းြပ လုပ်ေနသူများက မိမိကိုယ်တိုင် မြမင်တဲ့ စိတ်ကူးယဉ် လမ်းေြကာင်းကို ဘယ်သူ့ကိုမှ မြပပါခင်ဗျာ။ ကိုယ်မသိဘဲ လမ်းေလျှာက်ေနမိရင်- ကိုယ်ကိုယ်တိုင် ေချာက်ထဲကို ကျနိုင်ယံုမျှ မက- မိမိေနာက်ကို ယံုြကည်ြပီး လိုက်မိတဲ့ အြပစ်မဲ့သူ အေပါင်းကိုလည်း ရထားတွဲလို ေချာက်ထဲကို ဆွဲေခါ်တဲ့ အြဖစ်ကို ေရာက်နိုင်ပါတယ်။ အဲ့ဒီေတာ့ ကိုယ်လည်းေသ- အများြပည်သူကို ေချာက်ထဲဆချွဲတဲ့တရားခံလည်းြဖစ်။ ေကာင်းေရာလားဗျာ။-
ရူပတစ်ေယာက်လည်း မိမိနဲ့ မိမိက ြဖစ်ထွန်းလာမယ့် အနာဂါတ်မျိုးဆက်အတွက် ကိုယ်တိုင်ြမင်ေသာ လမ်းကိုေလျှာက်လှမ်းနိုင်ပါေစ၊ သို့မဟုတ် ကိုယ်တိုင် လမ်းြမင်ထားတယ်လို့ ေြကြငာရဲတဲ့ လမ်းြပေကာင်းေနာက်ကိုလိုက်မိနိုင်ပါေစဗျား။
ခင်မင်ေလးစားစွာြဖင့်
ထွန်းထွန်းေအာင်